Een vlag voor ieder land

Alle landen of staten ter wereld hebben een eigen vlag, waaraan u het land kunt herkennen. De meeste mensen hebben de Nederlandse vlag zelf ook in huis. U hangt deze vlag bijvoorbeeld op als u iets te vieren heeft, maar ook op dagen als de Dodenherdenking. U kunt niet alleen de Nederlandse vlag aanschaffen, maar u kunt ook een wimpel voor deze vlag kopen. Dit is een smalle strook stof die ook in bepaalde patronen (bijvoorbeeld hetzelfde als de vlag) verkrijgbaar is. De Nederlandse vlag wordt bijvoorbeeld vaak gecombineerd met een oranje wimpel, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn.

De geschiedenis van nationale vlaggen

De nationale vlag van een land staat vaak symbool voor historische zaken of gebeurtenissen. Zo wordt er in een vlag bijvoorbeeld vaak verwezen naar oude wapenschilden uit de geschiedenis van een land. Ook staat een vlag vaak voor de onafhankelijkheid die een land verworven heeft. De kleuren hebben veelal een geschiedkundige oorsprong, maar ook de vormgeving en de gebruikte symbolen geven iets aan over het land zelf. Naast de nationale vlag van een land, hebben veel landen ook dienstvlaggen, handelsvlaggen of oorlogsvlaggen. Deze lijken meestal sterk op de nationale vlag, maar zijn bijvoorbeeld extra voorzien van een wapenschild of andere symbolen.

De Nederlandse vlag

De Nederlandse vlag bestaat uit 3 even grote banen, die op horizontale wijze staan. Van boven naar beneden zijn dat de kleuren rood, wit en blauw. De vlag staat symbool voor de Nederlandse onafhankelijkheid en wordt zowel als civiele vlag, oorlogsvlag en dienstvlag gebruikt in dezelfde uitvoering.

De eerste Nederlandse vlag waarvan het bestaan bekend is, had dezelfde kleuren als de huidige vlag. Het enige verschil tussen deze oude vlag en de moderne vlag van Nederland, is dat de kleur blauw van de oude vlag iets lichter was. De vlag werd toentertijd (denk aan de zestiende eeuw) ook nog niet officieel erkend. Er zijn ook afbeeldingen terug te vinden waarbij er duidelijk verwezen wordt naar de Oranjes. Bij deze vlaggen is de rode baan vervangen door een oranje variant. De reden waarom uiteindelijk voor de rood, wit en blauwe versie gekozen werd, is niet helemaal duidelijk. Om de link te leggen tussen de driekleur en het Nederlandse koningshuis, wordt door veel mensen een oranje wimpel aan de vlag toegevoegd.

De historie van de Nederlandse vlag in het kort

In de negentiende eeuw behoorde Nederland tussen de jaren 1810 en 1813 tot het Franse rijk. In deze tijd werd de Franse Tricolore als vlag gebruikt. Na de onafhankelijkheid ging men weer terug naar de oorspronkelijke vlag van ons land. In 1937 besloot koningin Wilhelmina de definitieve kleuren van de Nederlandse vlag vast te laten leggen en werd het dan ook de officiële vlag van Nederland. Indien toegestaan door de Duitse bezetter, mocht deze nationale vlag op bepaalde plaatsen nog blijven hangen. Echter kwam dit in de oorlogsjaren weinig voor.

Regels voor het gebruik van de nationale vlag

In ieder land gelden bepaalde instructies en regels voor het hijsen van de nationale vlag. Ook in Nederland is dit het geval. De regels zijn echter niet in ieder land even strikt. In Nederland gelden voor gebouwen die toebehoren aan het rijk, bepaalde instructies voor het uithangen van de vlag. Voor burgers, bedrijven en instellingen gelden deze instructies ook, maar ze zijn niet verplicht om te volgen. Men gaat er van uit dat de meeste mensen de regels uit zichzelf zullen volgen. Op de dag van Dodenherdenking wordt de vlag bijvoorbeeld door vrijwel iedereen halfstok gehangen, om een dag later op Bevrijdingsdag de dag helemaal omhoog te hijsen. Dit is niet verplicht, maar toch doet iedereen dit op dezelfde manier.

Een regel die geldt voor rijksgebouwen, is dat de vlag altijd gehesen wordt bij speciale gelegenheden. Dit kan een nationale feestdag zijn, maar bijvoorbeeld ook ter gelegenheid van de verjaardag van een van de leden van het koninklijk huis. Op die dagen mag de nationale vlag ook vergezeld worden door een oranje wimpel. Bij bepaalde gebeurtenissen wordt de regel voor het vlaggen eenmalig aangegeven. De regels voor het vlaggen gelden in ons land dus alleen strikt voor overheidsgebouwen.

Burgers zijn niet verplicht deze regels te volgen, maar er wordt verwacht dat mensen niet te veel van de nationale richtlijnen afwijken. In tegenstelling tot bepaalde andere landen, krijgt u in Nederland overigens geen boete als u de vlag verkeerd gebruikt. Er bestaan richtlijnen voor de manier en tijden waarop een vlag mag hangen, maar ook voor de manier waarop deze gehesen wordt. Alle voorschriften zijn geregistreerd en gemakkelijk terug te vinden. Als u even niet weet wat precies de bedoeling is bij een bepaalde gelegenheid, kunt u dit altijd even opzoeken. Zelfs voor het vouwen van een vlag bestaan regels. De vlag dient met respect behandeld te worden omdat deze symbool staat voor het land en de vrijheid van de inwoners.

Vlaggen voor provincies, regio’s of deelstaten

Niet alleen staten of landen gebruiken een eigen vlag. Binnen een land zelf zijn er vaak ook provincies, regio’s of deelstaten die een eigen vlag hebben. Deze vlag wordt naast de nationale vlag gebruikt. Ook zijn er organisaties, zoals bijvoorbeeld de Verenigde Naties, die een eigen vlag vloeren. Niet alle vlaggen zijn even bekend en ook niet ieder land hecht men evenveel waarde aan het gebruik van de nationale vlag. Dit kan sterk verschillen per land.

Naast de Nederlandse nationale vlag wordt er in de provincies ook vaak gebruik gemaakt van een provinciale vlag. Het gebruik daarvan is niet overal even sterk en ook niet alle vlaggen zijn even bekend. De vlag van de provincie Friesland is bijvoorbeeld bekender dan de vlag van de provincie Zeeland. Ook diverse steden kennen een eigen vlag. Als de vlaggen gelijktijdig gebruikt worden hangt de belangrijkste altijd in het midden.

Andere landen met bekende vlaggen

Niet alle landen hebben een zeer bekende vlag, maar voor een aantal landen geldt dat zeker wel. De nationale vlag ziet u vaak terug bij bijvoorbeeld sportwedstrijden, onder andere als deze gedragen wordt door een winnende atleet of bij het publiek op de tribunes. De geschiedenis van veel vlaggen gaat ver terug, over het algemeen zelfs eeuwen. Landen met zeer bekende vlaggen zijn de Verenigde Staten, Rusland, Australië, het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast zullen veel Nederlanders de vlaggen van andere Europese landen ook wel kennen.

Alle erkende landen of staten voeren een eigen vlag, maar ook een aantal niet-erkende landen hebben deze tot hun beschikking. Deze worden echter niet als officiële vlaggen erkend en gebruikt, omdat de landen geen officiële status hebben.

Internationale regels voor vlaggen

Niet in ieder land gelden dezelfde regels voor het hangen van vlaggen, maar ze komen wel vaak voor een groot deel overeen. Zo mogen in de meeste landen geen landsvlaggen hangen tussen zonsondergang en zonsopgang, maar wel als ze goed en duidelijk verlicht zijn. Als de vlag gehesen wordt voor een herdenking van bijvoorbeeld een minder positieve historische gebeurtenis of een treurig feit, komt de vlag altijd halfstok te hangen. Echter, voordat dit zover is dient men deze eerst helemaal te hijsen en daarna terug te laten zakken tot halfstok.

Ook voor het opvouwen van vlaggen en het gebruik van vlaggen tijdens een begrafenis, gelden rituelen. Zo mag in een land als de Verenigde Staten de vlag voor bijna alles gebruikt worden, dus bijvoorbeeld ook bij een (militaire) begrafenis. In de Verenigde Staten gelden weinig regels omtrent het gebruik van vlaggen en daarom worden ze ook veelvuldig door particulieren gebruikt. In ons eigen land gelden de regel voor vlaggen alleen voor het gebruik aan Rijksgebouwen, maar van burgers wordt verwacht dat zij zich aan de geldende regels houden. Gebeurt dit niet, dan staan daar geen straffen of boetes op. In andere landen is dit overigens wel het geval.

Nationale en regionale gebruiken voor vlaggen

Er zijn ook landen waarin u wel een straf of boete riskeert als u bijvoorbeeld een vlag beschadigt of kapot maakt. Een voorbeeld hiervan is Spanje. In dit land wordt de nationale vlag ook als een zeer belangrijk symbool van de eenheid van het Spaanse land beschouwd. In diverse regio’s van het land wil men zich graag afscheiden van de rest van Spanje en verder gaan als autonoom en zelfstandig land. Dit is bijvoorbeeld het geval in Baskenland en Catalonië. In deze streken zult u dan ook vaak de regionale vlag tegenkomen in plaats van de nationale Spaanse vlag, simpelweg omdat men daar meer waarde aan hecht. De nationale vlag dient echter in deze streken ook gewoon gevoerd te worden tijdens feestdagen of herdenkingen, zeker op gebouwen die tot het Spaanse koninkrijk behoren.